Unsur-unsur Khurafat Dalam Filem (Isu-isu Kontemporari)

Filem juga merupakan media seni hiburan yang menggabungkan keupayaan teknologi dan kemahiran seni persembahan. Hiburan yang disalurkan melalui media komunikasi ini dengan mudah dapat mempengaruhi masyarakat. Filem yang dihasilkan cuba disesuaikan dengan keperluan semasa penonton sehingga ianya dapat berkembang dengan popular. Inovasi teknologi filem sebagai media komunikasi kemudiannya menjadi media penting menyalurkan unsur-unsur hiburan yang bersifat komersial.

Di Malaysia, industri filem merupakan industri yang dianggap kecil untuk memenuhi keperluan 30.1 juta populasi rakyat Malaysia (Jabatan Perangkaan Malaysia 2016). Pihak kerajaan terpaksa bergelut untuk mempromosikan industri ini ke pasaran antarabangsa kerana terpaksa bersaing dengan kemasukan filem yang pelbagai dari Hollywood. Malah pihak kerajaan juga amat menitikberatkan industri filem mematuhi pelaksanaan syariat untuk melahirkan modal insan kelas pertama.

Apatah lagi penghasilan filem Melayu sama ada secara lansung atau tidak sebenarnya menjadi tujuan agama. Filem merupakan salah satu alat proses pembelajaran yang perlu digunakan dengan sebaik mungkin. Malah usaha untuk mempromosikan filem Melayu berunsurkan agama dan menepati syariat dapat membantu melahirkan semangat perpaduan dalam kalangan masyarakat di Malaysia.

Namun mutakhir ini, filem seram semakin menjadi tarikan dalam masyarakat Malaysia . Kebanjiran filem seram adalah cuma satu trend ketika masyarakat kita sedang menggemari kisah mistik, dunia hantu dan apa sahaja yang berkaitan dengan fantasi. Namun, ada sesetengah pihak yang menyifatkan bahawa lambakan filem seram boleh memberi kesan negatif kepada pembangunan diri remaja Islam termasuklah memesongkan akidah, merendahkan minda, tidak membantu mutu filem dan sekadar menguntungkan penerbit.

UNSUR-UNSUR YANG WUJUD DALAM FILEM SERAM

Perbomohan

Setelah diteliti, didapati bahawa unsur perbomohan di dalam filem ‘khurafat’ adalah merupakan unsur yang paling utama dan menonjol dan ia merupakan salah di sisi hukum syarak serta bertentangan dengan akidah.

Di dalam filem ini, unsur perbomihan ditonjolkan ketika mana Johan membomohkan Anna (bekas kekasihnya), bagi mendapatkan perhatian dan rasa tercabar di atas penolakan Anna terhadap dirinya sebelum ini. Johan mendapat khidmat bomoh dengan mengenakan minyak senyonyong/minyak dagu yang diperolehi daripada seorang mayat lelaki. Bomoh tersebut mengingatkan Johan bahawa roh yang terdapat dalam badan Anna adalah daripada mayat lelaki tersebut.

Oleh itu, unsur perbomohan di dalam filem ini adalah menyalahi dengan etika perbomohan Islam yang sebenar serta hukum syarak dan telah bertentangan dengan akidah Islam. Selain itu, terdapat juga unsur-unsur penggunaan jampi serapah oleh bomoh yang tidak dapat difahamai makna bacaannya. Dalam filem tersebut, semasa ritual pemujaan dijalankan, bomoh tersebut akan embaca mantera dan jampi yang bertujuan menyeru “benda” yang dibelanya bagi meminta bantuan dalam menjayakan agenda mereka itu.

Dalam Islam, jampi yang dibenarkan adalah dengan menggunakan ayat-ayat suci al-Quran atau nama-nama Allah atau sifat-sifat-Nya atau apa sahaja yang sabut dengan al-Sunnah, jampi yang digunakan juga mestilah dalam Bahasa Arab dan diketahui maknanya. Selain itu, ia juga tidak boleh beriktikad bahawa jampi itu memberi kesan manfaat dengan sebab dirinya sendiri, bahkan wajib beriktikad ia dengan takdir Allah S.W.T. jampi yang diharamkan ialah jampi yang mengandungi doa atau permintaan dan minta perlindungan dengan makhluk selain Allah S.W.T. ataupun jampi yang disebut nama-nama syaitan. Begitu juga haram jampi yang mana penjampinya/bomoh beriktikad bahawa jampi itu mempunyai kuasanya sendiri tanpa keizinan Allah S.W.T.

Khurafat Dan Tahyul

Unsur-unsur khurafat dan tahyul ini jelas dalam filem “khurafat” dan “sumpahan kum-kum”. Dalam filem khurafat, unsur khurafat yang jelas dapat dilihat adalah ketika mana watak Johan yang perlu menghantar jenazah Anna (bekas kekasihnya) yang mati kerana membunuh diri ke kampung. Dalam perjalanan penghataran jenazah tersebut, tiba-tiba radio yang sedang mengalunkan ayat-ayat suci al-Quran terhenti, sejurus itu, pemandu van tersebut menoleh ke belakang dan mendapati jenazah Anna berada disebelahnya dan mengakibatkan kemalangan. Setelah kematian tersebut, Johan dikejar oleh Anna bagi menuntut janji Johan untuk bersamanya.

Unsur-unsur khurafat dalam filem ini mampu memomokkan pemikiran penonton bahawa setiap jenazah atau mayat individu yang telah meninggal dunia boleh dihidupkan semula. Hal ini secara tidak langsung mengakibatkan masyarakat takut mendekati jenazah dan menyakini bahawa setiap jenazah yang meninggal akibat disihir akan menjadi pocong bagi menuntut bela.

Begitu juga dalam filem Sumpahan Kum-Kum yang mana Mila menemui Mak bagi menghilangkan jerawat-jerawat di mukanya kerana malu dengan ejekan rakan-rakan di tempat kerjanya. Setelah itu Mak Mah mandikan Mila dengan air bunga dan kemudiannya memasukkan susuk di mukanya dengan syarat Mila tidak melihat cermin selama 44 hari. Semua amalan-amalan ini adalah bertentangan dengan apa yang diajarkan di dalam Islam. Islam mengajar umatnya bahawa setiap hajat atau pertolongan hendaklah dipohon kepada Allah. Malahan, dituntut untuk berusaha dan berikhtiar untuk mengubati penyakit yang dialami, akan tetapi haruslah menepati garis panduan syarak dan tidak menyekutu Allah dengan sesuatu.

Menyeru Roh Atau Hantu

Amalan dalam menyeru roh dan hantu sebenarnya bukanlah datang daripada si mati, tetapi ia adalah merupakan seruan kepada jin. Hal ini adalah disebabkan jin boleh menyerupai dan memasuki badan manusia serta mengeluarkan suara-suara tertentu dan aneh, seperti yang dapat dilihat dalam filem Nangkrong. Iaitu ditonjolkan adegan bomoh handal yang telah ditemui oleh Aman, Bada dan Cumi dengan menyeru “Puteri Laut” bagi memperolehi nombor ekor. Kebiasaan masyarakat pada hari ini gemar memohon bantuan melalui perantaraan seperti mana memuja kubur-kubur dan sebagainya bagi memperolehi kepentingan dan tujuan tertentu.

KESIMPULAN

Secara umum, filem mempunyai pengaruh yang sangat besar dalam kehidupan manusia. Dengan kewujudan pelbagai genre filem maka penerbit dapat berkarya untuk menyampai mesej dan idea-idea pemikiran mereka. Di Malaysia, kecenderungan industri filem menerbitkan filem seram telah banyak memberi implikasi kepada masyarakat. Rata-rata filem tersebut memaparkan unsur-unsur syirik yang boleh mengoyah akidah umat Islam. Walaupun tidak dinafikan, melalui filem mereka memperoleh banyak ilmu dan maklumat-maklumat baru yang tidak diketahui oleh mereka.

Namun, peratusan yang dicatatkan berkaitan dengan pengaruh filem seram ke atas penonton khususnya remaja adalah tinggi. Remaja cenderung untuk terpengaruh dalam perkara-perkara yang berkaitan dengan akidah dan pembangunan diri mereka. Ini kerana mereka sentiasa dimomokkan dengan situasi yang menakutkan dalam kehidupan seharian mereka seperti watak penonjolan hantu di bilik mandi, di kawasan perkuburan, kemunculan pocong-pocong dalam menuntut janji, dendam dan sebagainya.

Kesimpulannya, filem seram memberi pengaruh yang kuat kepada penonton sama ada kepada akidah dan pembangunan diri mereka. Oleh kerana itu, tontonan filem seram perlu diambil perhatian oleh semua pihak supaya isu syirik contohnya tidak lagi dipaparkan di dalam filem kerana ia merosakkan akidah dan melemahkan iman modal insan yang bakal menyumbang untuk pembangunan negara pada masa akan datang.